- 28 اسفند 1403
- کد خبر 21367
- پرینت
- کپی لینک کوتاه

غیرازنام،زمان وپیوستگی های نوروز باطبیعت که جلوه ای از ذوق لطیف نیاکان ماست وگذشته از آدابی نظیرپختن غذاهای مخصوص ،پرداختن به پاکیزگی تن ومحیط زندگی،اهمیّت دادن به آب روان«که از دوران باستان عنصری مقدس شمرده می شد»چیدن«هفت سین»که می گویند هفت شین بوده،وآخر کار دادن هدایا،در حال حاضررسومی همراه مراسم نوروزی می باشد که قطعاً«جدید»تلقی می شود ودر دوران باستان دست کم به صورت فعلی معمول نبوده است.حتی همان هدیا یی که رد وبدل می شودتغییر جهت داده،زیرا در ادوار پیش اسلام وسده های نخستین اسلامی،هدیه نوروزیا از جانب «رعیت»به شاه یا خلیفه تقدیم می گشت وامروز«البته به سابقه چندین صد ساله»این بزرگترها هستند که به کوچکتر ها وزیر دستان هدیه وبه اصطلاح «عیدی» می دهند وهمین امر،نشان تاثیر فرهنگ اسلامی وقرآنی دریک سنت دیرینه ایرانی است.
تحولات دیگری را که تحت تاثیر فرهنگ اسلام در آداب بر گزاری جشن نوروزی حاصل گشته،متذکر می شوم:
1-حضور قرآن به صورت ثابت وگسترده ،یعنی قرارگرفتن کتاب خدا سرسفره هفت سین،خواندن قرآن در ساعت متصل به تحویل ،بوسیدن قرآن بوسیله تک تک افراد خانواده در اطراف سفره هفت عید،قرار دادن اسکناس در لابلای قرآن ودادن آن از طرف بزرکتر خانواده به کوچکترها به عنوان «دشت،اوّل سال.
2-اجتماع در مساجد وتکایا وزیارتگاهها وانجام نمایش های اسلامی به صورت جمعی در هنگام تحویل سال.
3-نهادن تشت یاظرف بزرگ پر ازآب زلال آمیخته به زعفران وگاهی شکروخواندن سوره مبارکه یاسین توسط چهل تن ازحاضران وفوت کردن آن به طرف آب سپس تقسیم آن آب میان حضار به عنوان هدیه شفا بخش ومبارک«این سنت در بسیاری از نقاط ایران اجرا می شود ودسترسی یافتن به آب «چهل یاسین»از موفقیّتهای مهم آغازسال نو محسوب است.
4- قرائت دعای تحویل سال«یا مقلب القلوب والابصار»که جنبه همگانی دارد.
5-رفتن به دیدار سادات وعلمای محل وعرض تبریک به آنان وگاهی گرفتن عیدی از آنان.
6-دادن لباس نو به مستمندان،توزیع برنج،روغن،گوشت میان خانواده های فقیربه صورت ناآشکارازجانب افراد خیّر.
پرداخت عیدی از سوی بزرگترها که امروزه علاوه برآن در محیط اداری وکاری از سوی مدیران به کارکنان وزیر دستان پرداخت می شود.
7 - تشرف و حضور در اماكن مقدسه و مشاهد مشرفه و برگزارى مراسم تحويل سال نو در آن مكانها نيز از جمله آداب نوروز مى باشد.
8-رفتن به دیدار مصیبت دیدگان سال گذشته تحت عنوان «عید». در اين ديدوبازديدها از غمها و مشكلات يكديگر آشنا مى شوند.
9-واجب شمردن صله رحم در نخستین روزهای سال تازه.
10-تقدم قائل شدن به همسایکان وبزرکان فامیل در«دید»و«بازدید».
11-هديه و عيدى : هديه و عيدى دادن از رسوم معمول عيدهاست و در ميان مردم معمول بوده است. در روايتى آمده است كه شخصى هديه اى براى امام على(ع) آورد و عرض كرد: اين هديه به مناسبت نوروز است. حضرت فرمود: «نيروزناكل يوم»؛ هر روز براى ما نوروز و روز نوى است.
12- زيارت اهل قبور : رفتن به زيارت اهل قبور در آغازين روزهاى سال نو و نيز برگزارى مراسم تحويل سال در كنار قبور شهدإ از ديگر آداب دينى نوروز است.
امتیازات عید نوروز
عید نوروز امتیاز وخصوصیت هایی دارد که دراسلام خیلی پسندیده است.
خصوصیت اول: نظافت و رعايت بهداشت و نيز پوشيدن لباس تميز و استفاده از عطر و بوى خوش در صورت امكان از وظايف اخلاقى و اجتماعى نوروز است. از امام صادق(ع) نقل شده است كه فرمود: « إِذَا کَانَ یَوْمُ النَّیْرُوزِ فَاغْتَسِلْ وَ الْبَسْ اَنْظَفَ ثِیَابِکَ وَ تَطَیَّبْ بِاَطْیَبِ طِیبِکَ ؛ هرگاه نوروز فرا رسد غسل کرده و پاکیزه ترین لباسهایت را پوشیده و از معطرترین عطرهایت استفاده کن. ».[ بحارالانوار، ج 56، ص 101.
مردم درعید نوروز لباس نومی پوشند ،حمام می روند .
اسلام می گوید:‹‹اَلنَّظافَتُ مِنَ الْاِیمَان ».
ازاین روایت استفاده می شود انسانی که نظیف نیست مسلمان واقعی نیست .
دین ما تاکید دارد وقتی می خواهی به مسجد بروی ،دراجتماع وارد شوی، نظیف باش ،دندانهایت را مسواک بزن ،لباس نوبپوش ،عطر بزن،اگر عرق پا یا بدنت بو می دهد رفع کن وبالاخره تمیز وارد اجتماع شو.
اسلام دوست ندارد لباس گران قیمت باشد .اما به همان اندازه که نمی خواهد لباس گران قیمت استفاده شود،می خواهد تمیز باشد .
خانه تکانی درعید نوروز وجوددارد،کارخوب وپسندیده ای است. که خانم هادرسال به یک بار قناعت نکنند.درروایات می خوانیم وجود تار عنکبوت درسقف ،آشغال درزیر فرش، چرکین بودن حیاط وسالن خانه موجب فقر می شود .رحمت خدا از این خانه برداشته می شود .از این رو اسلام با عید نوروز موافق است زیرا مردم بیشتر به نظافت خانه وفرزند خودشان می رسند.
خصوصیت دوم:رفت وآمدهایی است
که درنوروز انجام می شود.اسلام این کار را بسیاردوست دارد.
پیامبر اکرم (ص) می فرماید:
«اَلمُؤمِنُ یَالَفُ وَیوُلَفُ وَلاخَیرَ فِی مَن لا یَالَف وَلا یُولَف» نزهة الناظر و تنبیه الخاطر, جلد۱, صفحه۳۰
مسلمان کسی است که رفت وآمد بادیگران دارد، اومردم را دوست می دارد وهم مردم او را دوست دارند .هم رفت دارد وهم آمد.
بعدمی فرماید: اگر کسی حال گوشه نشینی داشته باشد ،باهیچ کس رفت وآمد نداشته باشد ، حتی درمتن جامعه نباشد خیری در این فرد نیست .
رفت وآمد با همسایه ها ، با دوستان وبخصوص با خویشاوندان ،بسیار مطلوب است .قطع رحم گناه بزرگی است به حدی که قرآن کریم درسه جاکسی که قطع رحم می کند را لعنت کرده است. اما دراین رفت وآمدها باید مواظب باشیم كه درمجالس گناه نشود.
رعایت محرم ونامحرم رابکنیم .چون شب ها ،شب ها ی شادی است ممکن است بخاطر سرگرمی پدران ومادران دراین ایام ،دختران وپسران جوان به دور ازچشم آنان، ارتباط نامشروع پیداکنند ومبنای انحراف فکری وجنسی از همین جا شروع میشودوگاه مشاهده می کنیم که بعداز ایام تعطیلات نوروز تغییر رفتاروگفتار را درجوانان پدید می آید.
نحوه آرایش ولباس زنان،زمینه هوس وتحریک برای مردان راایجاد می کند. خانم ها باید خیلی مواظب خودباشندتازمینه گناه رافراهم نکند.شوهرخواهر،برادر شوهر،پسرعمه،پسردایی،بادیگرنامحرمان هیچ فرقی ندارند.همانطور که رعایت شئونات اسلامی برای افراد غریبه نامحرم واجب است برای این افراد هم واجب می باشد.
دراین ایام از غیبت ،تهمت، دروغ ونگاه به نامحرم پرهیز شود، وهمزمان با ایام شهادت حضرت مولا امیالمومنین علی (ع) هستیم رعایت شود
مشق زندگی 23 برگرفته از جلد ۱۰ کتاب فرهنگ زندگی نویسنده حجت الاسلا سیدجواد نورموسوی لنگرودی
پایان پیام